Jeofizik akışkan dinamiği
Jeofizik akışkan dinamiği, en geniş anlamıyla, Dünya ve diğer gezegenler üzerindeki lav akıntıları, okyanuslar ve gezegen atmosferleri gibi doğal olarak meydana gelen akışların akışkan dinamiklerini ifade eder.[1]
Jeofizik akışkan dinamiğinde incelenen fenomenlerin birçoğunda ortak olan iki fiziksel özellik, akışkanın gezegen dönüşü ve katmanlaşma (tabakalaşma) nedeniyle dönmesidir. Jeofizik akışkanlar dinamiğinin uygulamaları genellikle jeodinamiğin konusu olan mantonun dolaşımını veya manyetosferdeki akışkan fenomenini içermez.
temel bilgiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Jeofizik sıvıların akışını tanımlamak için, momentumun korunumu (veya Newton'un ikinci yasası ) ve enerjinin korunumu denklemlerine ihtiyaç vardır. İlki, analitik olarak çözülemeyen (henüz) Navier-Stokes denklemlerine götürür. Bu nedenle, bu denklemleri çözebilmek için genellikle daha fazla yaklaşım yapılır. İlk olarak, sıvının sıkıştırılamaz olduğu varsayılır. Dikkat çekici bir şekilde, ses ve şok dalgaları göz ardı edilebildiği sürece bu, hava gibi oldukça sıkıştırılabilir bir sıvı için bile iyi çalışır.[2] :2–3İkinci olarak, sıvının bir Newton sıvısı olduğu varsayılır, yani kayma gerilimi τ ile gerinim u arasında doğrusal bir ilişki olduğu anlamına gelir,
örneğin;
burada μ viskozitedir.[2] :2–3Bu varsayımlar altında Navier-Stokes denklemleri şu şekildedir:
Sol taraf, küçük bir sıvı parselinin, parselle birlikte hareket eden bir referans çerçevesinde (Lagrangian referans çerçevesi) deneyimleyeceği ivmeyi temsil eder. Durağan (Euler) bir referans çerçevesinde, bu ivme, küçük bir bölgeye giren veya çıkan akış hızının bir ölçüsü olan yerel hız ve adveksiyon değişim hızına bölünür.[2] :44–45
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Vallis (24 Ağustos 2016). "Geophysical fluid dynamics: whence, whither and why?". Proceedings of the Royal Society A: Mathematical, Physical and Engineering Sciences. 472 (2192): 20160140. doi:10.1098/rspa.2016.0140. PMC 5014103 $2. PMID 27616918.
- ^ a b c Physical Fluid Dynamics. Second. Oxford University Press. 1990. ISBN 0-19-854489-8. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
(yardım)